“Môn chẳng ra môn, khoai chẳng ra khoai” là một câu thành ngữ dân gian được sử dụng rất phổ biến. Dù vậy, giữa các định nghĩa phân loại rõ ràng của hình thức đầu tư, “môn và khoai” lại có thể dùng để miêu tả khá tốt cho một số loại chứng khoán, và trong nhiều loại chứng khoán ngoại lai, trái phiếu chuyển đổi và cổ phiếu ưu đãi chiếm vị trí tối ưu. Một số đặc điểm của hai loại này lại có thể là sự kết hợp tính chất cả cổ phiếu và trái phiếu của các chủ thể phát hành.
ƯU ĐIỂM CỦA CỔ PHIẾU ƯU ĐÃI
Được gọi là chứng khoán “ưu đãi” vì người nắm giữ cổ phiếu được ưu tiên chia cổ tức trước, nhưng mặt khác sẽ bị hạn chế về quyền hạn đối với việc điều hành hay quản trị như không được tham gia ứng cử và bầu cử trong công ty.
Ưu đãi về tài chính cho các cổ đông được ưu tiên trong mỗi công ty có thể sẽ khác nhau. Trong một số trường hợp, ưu đãi được lấy từ tiền mặt sẵn có cho các đại lý phân phối trong suốt cả năm sẽ được chia trước cổ tức thường. Trong trường hợp khác, ưu đãi được tích lũy để chi trả cổ đông được ưu tiên trước cổ đông thường.
Một trong những lợi ích của cổ phiếu ưu đãi là nó có thể đem lại cho nhà đầu tư khoản lợi tức ổn định hơn so với loại cổ phiếu thông thường, về mặt này sẽ giống đầu tư vào trái phiếu hơn cổ phiếu. Nhưng không như trái phiếu, các cổ phiếu ưu đãi không cam kết về việc trả lại vốn ban đầu. Và với giá trị thị trường, lợi nhuận và hiệu suất kinh doanh cũng thay đổi theo tiềm năng của nhà phát hành.
Với những tính chất chung này, có rất nhiều đánh giá nhận xét riêng về việc đầu tư vào chứng khoán ưu đãi:
- Nhiều chứng khoán ưu đãi phát hành kèm theo một tỉ lệ phần trăm trên tên gọi. Tỉ lệ này cho biết quy mô cổ tức sẽ trả được thể hiện như một phần của giá phát hành. Cổ tức của một cổ phiếu ưu đãi được hứa (và gần như là cam kết) sẽ theo tỉ lệ của giá trị thị trường.
- Cổ tức của cổ phiếu ưu đãi thường không được coi là quyền lợi tự động nhưng thay vì vậy tuyên bố riêng của ban giám đốc. Bất kỳ cổ tức ưu đãi chưa thanh toán thường sẽ xếp hạng dưới đây nghĩa vụ cho các chủ nợ trong trường hợp phá sản, thanh lý
- Các công ty có thể phát hành nhiều loạt cổ phiếu ưu đãi, mỗi trong số đó có các quyền kinh tế khác nhau. Điểm khác nhau bao gồm các kích thước tương đối của cổ tức mỗi ‘loạt và thứ tự ưu tiên thanh toán. Mỗi dòng phải được đánh giá riêng lẻ để hiểu được giá trị của những lời hứa cổ tức của mình và sức mạnh của sở thích đặc biệt của nó.
- Những người nắm giữ cổ phiếu ưu đãi có thể phục hồi một số hoặc tất cả các giá trị phát hành cổ phiếu của họ trong trường hợp thanh lý của công ty. yêu cầu của mình về tài sản còn lại thường sẽ xếp hạng trước cổ đông thường nhưng đằng sau các trái chủ và chủ nợ có bảo đảm.
- Cổ phiếu ưu đãi có thể đi kèm với các tính năng bắt buộc hay tùy chọn cho phép các công ty để mua cổ phiếu lại tại một mức giá định trước hoặc để chuyển đổi cổ phiếu ưu đãi cho cổ phiếu phổ thông. Các tham số cho các tùy chọn cuộc gọi hoặc chuyển đổi phải được nêu ra trong bản cáo bạch hoặc các tài liệu cung cấp chính thức.
KHẢ NĂNG CHUYỂN ĐỔI CÓ THỂ ĐEM ĐẾN CHO TRÁI PHIẾU TIỀM NĂNG VỀ VỐN
Một trái phiếu chuyển đổi có thể coi là một phần trái phiếu và một phần cổ phiếu. Giống như một chứng khoán với lợi nhuận cố định có thể chuyển đổi, thường trả lãi định kỳ và có thể được mua lại vào một thời điểm định trước bằng tiền mặt. Nhưng giống như cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi có thể được chuyển thành một phần cổ phiếu có giá trị tương đương của tổ chức phát hành, sử dụng mệnh giá như tiền mặt để trao đổi.
Trái phiếu chuyển đổi thường cung cấp trái tức thấp hơn so với trái phiếu thông thường có thời hạn tương tự từ các tổ chức phát hành, mặc dù nó có thể đưa ra tiềm năng lợi nhuận cao hơn theo thời gian do tính năng có thể thay đổi. Loại trái phiếu này cũng có biến động về giá lớn hơn. Sự biến động và tiềm năng lợi nhuận được điều khiển bởi giá trị của lãi suất và các khoản bán lại của trái phiếu và giá trị của quyền vốn.
Giá trị về mặt trái phiếu trong một chuyển đổi giống như trái phiếu thông thường, với sự thay đổi của lãi suất thị trường và rủi ro tín dụng. Về giá trị tương tự cổ phiếu, có thể đáp ứng với những thay đổi trong hoạt động kinh doanh của công ty, tăng hoặc giảm giá trị như triển vọng lợi nhuận.
Giống như các loại chứng khoán ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi mang nhiều yếu tố đặc biệt khi phát hành có thể tác động đáng kể đến giá trị đầu tư của nó.
- Như cổ phiếu, trái phiếu ưu đãi cũng có quyền mua và quyền bán (call option và put option). Một số cho nhà đầu tư quyền chọn chuyển đổi các trái phiếu thành cổ phiếu khi nào và như thế nào. Một số chỉ cho phép chuyển đổi vào những thời điểm định trước. Số khác cho các tổ chức phát hành yêu cầu chuyển đổi trong những trường hợp quy định hoặc để hạn chế khả năng yêu cầu chuyển đổi từ nhà đầu tư.
- Các trái phiếu có thể mua lại, có thể hạn chế hoặc loại bỏ các tùy chọn chuyển đổi hoặc có khả năng tăng giá.
- Một số trái phiếu chuyển đổi (những trái phiếu được xem như là giấy nợ) có mức độ thấp hơn khi phá sản hơn là các loại trái phiếu khác.
Khi cân nhắc giữa trái phiếu có thể chuyển đổi và cổ phiếu ưu đãi, hãy nhớ rằng vẫn luôn có những rủi ro và lợi nhuận kèm giữa hai loại chứng khoán này. Nhà đầu tư cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng các lĩnh vực, đề mục để xác định đâu là kênh đầu tư phù hợp với các mục tiêu cho danh mục đầu tư.
